Het hele eieren eten ....

Dehuismanager Wimmers Author

Hoe zit dat nou met het ei...

Een eenvoudige en betrouwbare methode om versheid van eitjes te controleren met water is de “drijftest” (in koud water). Hier is hoe je het doet en wat de resultaten betekenen:

Hoe doe je de drijftest
Vul een kom met koud water.
Leg het ei voorzichtig in het water (niet gooien).
Let op wat er gebeurt:

Resultaten en wat ze betekenen
Ei ligt plat op de zijkant op de bodem en blijft liggen: vers ei.
Ei staat schuin of loopt naar boven kronkelt en blijft net op de bodem liggen: redelijk vers, nog goed om te eten. Binnen een paar weken na leggen vaak nog oké.
Ei staat rechtop met een punt naar boven en het zwarte gedeelte van het eiwit is duidelijk zichtbaar bovenin: oud maar nog eetbaar; het waterzakje is groter geworden.
Ei zweeft aan de oppervlakte: niet vers; mogelijk bedorven of slecht. Gooi weg.

Waarom werkt dit
Een vers ei heeft een klein luchtkameretje aan de brede kant. Naarmate het ei ouder wordt, verdampt vocht/vluchtige stoffen uit het ei en neemt de luchtkamer toe, waardoor het ei minder zwaar t.o.v. het water wordt en gaat drijven.

Extra tips
Kokende test: breek het ei in een kom. Een vers ei heeft een stevige, bolle dooier en helder, dikke wit. Een oud ei heeft een wijd uitgelopen dooier en wittige, dunne eiwit.
Opslagtijd als richtlijn (ongeveer, bij koeling):
Vers: 3-5 weken na het leggen in de koelkast, afhankelijk van de verpakking en producent.
Eieren in de doos hebben vaak een “vervaldatum” of “ten minste houdbaar tot” datum; volg die.

Veiligheid
Als een ei apatisch ruikt of er vreemde kleur/ textuur is na breken, gooi het weg. Ruik aan het ei; als het onaangenaam ruikt, is het bedorven dus weggooien.

Wat betekenen M, L en XL bij eieren qua gewicht

M: Medium = ongeveer 53–63 gram per ei

L: Large = ongeveer 63–73 gram per ei

XL: Extra Large = ongeveer 73–80+ gram per ei

Let op

Deze grenzen kunnen per land iets verschillen, en sommige merken geven net wat andere marges. In de EU zijn officiële gewichtsklassen vaak aangeduid als:

S (small) ≈ tot 53 g

M (medium) ≈ 53–63 g

L (large) ≈ 63–73 g

XL (extra large) ≈ 73 g en hoger

De gewichtsklasse geeft vooral aan hoeveel eiwit/inhoud er in de doos zit en wat je per ei kunt verwachten, maar de smaak en kwaliteit blijven onafhankelijk van de klasse.

Voor recepten kan gewicht per ei belangrijker zijn dan klasse; als je exact wilt meten, tel dan het gewicht per ei of gebruik dozen met een gewichtsindicatie.

Snelle tip

Als je per ei wilt vergelijken, deel de prijs door het aantal eieren in de verpakking en door het gemiddelde gewicht per ei van die verpakking. Zo krijg je de prijs per gram ei.

Overwegingen:
Prijs per ei vs prijs per doos: Boeren-eieren worden meestal per doos verkocht, net als supermarkt-eieren. Dus reken de prijs per ei uit om te vergelijken.
Versheid en kwaliteit: Eieren rechtstreeks van de boer zijn vaak verser en kunnen smaak/kwaliteit beter zijn, wat voor veel mensen de meerprijs waard is.
Kostenstructuur: Boeren hebben mogelijk lagere transport- en winkelfkosten als je direct bij de boerderij koopt, maar er kunnen extra kosten zijn (verkooplocatie, verpakking, minimale afname, transporttijd).
Soms goedkoper bij de boer:
Als je in bulk koopt of een bruikbare verpakking (bijv. grotere dozen) kiest.
Seizoensproductie of lokale aanbiedingen kunnen de prijs drukken.
Soms goedkoper bij de supermarkt:
Huismerk-eieren bij Lidl/Aldi/Jumbo/Albert Heijn zijn vaak zeer concurrerend per ei.
Kortingen, promoties en bulkaanbiedingen kunnen de prijs per ei omlaag brengen.
Verkoop in doos of 6/12 stuks maakt prijs per ei laag.

Praktische tips om te vergelijken:
Reken af per ei: Deel prijs door aantal eieren in de verpakking.
Let op kwaliteitszegels: Biologisch, vrije uitloop, scharreleieren; die zijn vaak duurder.
Vergelijk ook transport- en tijdskosten: Als je naar de boer moet rijden, voeg die tijd/brandstof toe.
Kijk naar garantie op versheid: Eieren blijven langer goed in de koelkast; koop indien mogelijk recente verse lading.

Eieren van de boer en bio worden NIET gewassen zoals het meerdendeel van de NL eieren, in de US en andere landen vaak wel.

De cijfers op eieren geven informatie over hoe het ei is geproduceerd en hoe het behandeld is vóór consumptie. Hier is een overzicht van wat de nummers meestal betekenen:

Voorbeeld van het ei-label (plaatje op doos of op het ei zelf)
Een gebruikelijk lotnummer op een ei is iets als: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Vaak staat er ook een code zoals: 0NL1234ABC of 1 NL 1234 ABC
Eitje zelf heeft soms een stempel met een code zoals: 0 NL 1234

Wat de cijfers betekenen
Eerste cijfer: Produktionsmethode
0: biologisch (organic). Eieren van kippen die biologisch voer krijgen en buiten mogen scharrelen.
1: kippen gehouden in vrije uitloop of extensieve huisvesting (vrij uitloop, maar niet volledig buiten in hok).
2: horst- of weinig vrije uitloop (koei). In sommige landen betekent 2 ook “vrije uitloop”. Gebruik label kan verschillen per land.
3: kippen in kooi (battery cage). In veel landen verboden of beperkt ingevoerd.
Tweede deel: landcode
NL: Nederland
BE: België
DE: Duitsland
FR: Frankrijk
enz. (tweeletter-codes meestal voor land van productie)
Verder: de rest van de code kan producenten- en productiedata betekenen (stal, dag van het leggen, batchnummer, etc.). In de EU staat vaak op de doos een code zoals “0 NL 1234” waar 0 biologisch, NL land, gevolgd door producentcode/batch.

Praktische tips
In de EU staan vaak naast de cijfers ook de houdbaarheidsdatum op de doos. Eieren hoeven niet altijd op het ei zelf een datum te dragen, maar de doos heeft die informatie.
In Nederland zijn er vanuit de EU-regelgeving labelingvereisten: type label moet bekend zijn, zodat consumenten kunnen zien of het biologisch, vrije uitloop of kooi is.
Als je wilt controleren of een ei uit biologisch of vrije-uitloophouding komt en wat die code precies betekent voor jouw land, kijk dan op de verpakking of op de website van de producent of van de overheid (bijv. Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) voor uitleg over de knalf codes.

Samenvattend
Eerste cijfer = productiemethode (0 biologisch, 1 vrije uitloop, 2-3 kooi, etc.)
Tweede deel = landcode (NL, BE, DE, etc.)
Rest = batch/producentinformatie

Feiten (klaar om te delen)
Voedzaam samenstelling**: Een gemiddeld groot kippenei bevat ongeveer 6–7 gram eiwit, ongeveer 5 gram vet en diverse vitaminen en mineralen (zoals vitamine B12, riboflavine, selenium en choline).
Voedingswaarde per portie**: Een enkelvoudig ei (ca. 50 gram) levert ongeveer 70–75 calorieën.
Koolhydraten**: Eieren bevatten bijna geen koolhydraten.
Vetten**: Het grootste deel van het eiwit in het eiwit (albumine) en de dooier bevat vetten, waaronder cholesterol. Recente studies suggereren dat voor de meeste mensen de consumptie van eieren de cholesterol in het bloed niet significant verhoogt.
Koken en veiligheid**: Eieren moeten gaar worden gekookt tot zowel de dooier als het wit stevig zijn (eieren zacht gekookt met lopende dooier 1–2 minuten is een optie voor sommigen, maar grotere kans op Salmonella bij onvoldoende gaar). Houdbaarheid: ongekookte eieren in de koelkast blijven meestal 3–5 weken goed; gekookte eieren ongeveer 1 week.
Opslag**: Bewaar eieren in de koelkast in de originele verpakking of in een eierhouder, niet in de deur waar temperatuur schommelt.
Calorie- en voedingsvariatie**: Eieren in biologische of vrije-uitlooppapieren kunnen iets andere vetzuursamenstelling hebben, maar de verschillen zijn niet enorm voor de meeste mensen.
Allergie**: Ei-allergie komt vaker voor bij kinderen; veel slagen later afnemend, maar sommige mensen blijven allergisch.
Kookvariatie**: Eieren zijn extreem veelzijdig: gekookt, gepocheerd, roerei, omelet, frittata, bakken in diverse gerechten, en gebakken.

ATTENTIE!

De kleur van de eier dooier heeft niets te maken met hoe gezond - vaak voorkeur van een land. Duitsland wil de dooier zo licht mogelijk en in Frankrijk willen ze oranje :)

Fabels (nepnieuwtjes of misvattingen)
“Eieren verhogen altijd cholesterol en geven hart-ziekten.”**
Fout: Voor de meeste mensen heeft dagelijkse ei-inname geen significant effect op het cholesterolniveau en hartziekten. Individuele gevoeligheid varieert; matige consumptie (bijv. 4–7 eieren per week) wordt vaak als veilig beschouwd voor gezonde mensen. Bij bestaande hart- en vaatziekten kan een zorgvuldige aanpak nodig zijn, maar context is belangrijk.
“Eieren moeten altijd bewaard worden in het venster of op kamertemperatuur.”**
Fout: In veel landen worden eieren gekoeld aanbevolen. Kamer- of koelkasten variëren per regio, maar koeling verlengt de houdbaarheid.
“Alle eieren hebben een schimmel of salmonella direct.”**
Fout: Salmonella-infecties komen zelden voor, vooral als eieren goed gaar worden gegeten en de keuken hygiënisch werkt. Hygiëne bij hanteren en koken vermindert risico's aanzienlijk.
“Eieren bevatten geen groenten of vezels.”**
Fout: Eieren leveren weinig of geen vezels, maar ze kunnen een sterk eiwit- en micronutriëtenpakket leveren. Voor een volwaardige maaltijd combineren velen eieren met groenten, volkoren brood, of peulvruchten voor vezels.
“Biologische eieren zijn altijd gezonder.”**
Fout: Biologische eieren kunnen andere voedingsprofielen hebben, maar de gezondheidsvoordelen zijn niet per definitie significant anders dan die van standaard eieren. Belangrijker is de algehele voedingsbalans en variatie.

Praktische tips
Wil je minder cholesterol? Beperkt of vermijd eierdooiers bij sommige diëten, maar bespreek dit met een arts of diëtist als je specifieke gezondheidsdoelen hebt.
Voor gebalanceerde maaltijden: combineer eieren met groenten, volkoren granen en halvarine of olie van goede kwaliteit voor gezonde vetten.
Veilig koken: kook eieren tot de dooier stevig is (bijv. hardgekookt) als je zorgen maakt over Salmonella; voor zachte dooiers kies je verse eieren van betrouwbare bronnen en juist kooktijden.

Waar komen witte en bruine eieren vandaan?
Vlekkend/bruine scheidslijnen in de schaal komen van de rui van de kip**: De kleur van de eierschaal wordt bepaald door het ras van de kip en minder door wat ze eten of waar ze wonen.
Witte eieren**: meestal gelegd door kippen met witte legschelpenras, zoals de Leghorn.
Bruine eieren**: meestal gelegd door kippen met bruine legschelprassen, zoals Rhode Island Red, Sussex, Brahma, enzovoort.
De schaalkleur is dus een genetische eigenschap van de kip, niet een indicator van kwaliteit of voedingswaarde.

Zijn witte of bruine eieren gezonder?
Gezondheidsevaluatie**: de voedingswaarde (eiwit, vet, vitaminen, mineralen) van een ei is over het algemeen vergelijkbaar tussen witte en bruine eieren. De smaak en textuur kunnen iets verschillen door de verseit, niet door de schaalkleur.
Invloed van het dieet en leefwijze**: de belangrijkste factoren die de gezondheid van het ei bepalen zijn:
Het dieet van de kip (gras, granen, toevoegingen).
Leefomstandigheden (vrij rondlopend vs. gesloten hok).
Verseit en houdbaarheid van het ei.
Of het ei enrichéd is (bijv. omega-3 of verrijkt met vitamine D), wat vaker bij eieren uit specifieke systemen voorkomt.
Allergieën/voedingsbehoeften**: sommige mensen geven de voorkeur aan eieren van kippen die vrij gefokt zijn of die een bepaald dieet volgen, maar dit geldt ongeacht de kleur van de schaal.

Wat kun je letten bij aankoop?
Kies voor eieren uit betrouwbare bronnen (bio, scharrel, vrije-uitloop) als je dierwelzijn en mogelijk gezondheid wilt sturen.
Controleer de houdbaarheidsdatum op de doos.
Controleer de versheid door een eenvoudige test: leg een ei in een kop water; vers zal plat op de bodem liggen, ouder ei zweeft iets op.
Bewaar eieren in de koelkast voor langere versheid.

Samenvattend
De kleur van de eierschaal (wit of bruin) komt door het kippenras en is geen indicatie voor voedingswaarde of gezondheid.
De gezondheid en voedingswaarde van een ei hangen meer af van het dieet, de leefomstandigheden en versheid dan van de schaalkleur.